Strona Główna · Prace · Dodaj PraceGrudnia 12 2024 08:54:17

Mapa Serwisu
Nawigacja
Strona Główna
Prace
Dodaj Prace
Kontakt
Szukaj
Jezyk Polski
WYPRACOWANIA
STRESZCZENIA
OPRACOWANIA
OMÓWIENIE LEKTUR
GRAMATYKA
BAJKI
PIEŁNI
MOTYW
INNE

Antyk
Łredniowiecze
Renesans
Barok
Oświecenie
Romantyzm
Pozytywizm
Młoda Polska
XX Lecie
Współczesność

Przedmioty ścisłe
Matematyka
Chemia
Fizyka
Informatyka
Pozostałe
Geografia
Biologia
Historia
JęZYK ANGIELSKI
Opracowania
Szukaj w serwisie
Szukaj:
Liryka Cypriana Norwida.
Admin dnia grudnia 08 2006 13:52:58
Liryka Cypriana Norwida.
Cyprian Norwid (1821-1883) był poetą , którego biografia rozpoczęta w niebogatym wprawdzie , ale dostatnim polskim dworze , zakończyć się miała w całkowitym niemal zapomnieniu w domu św. Kazimierza pod Paryżem . Była ona symbolem losów polskich wygnańców tamtej epoki , którzy z posiadłości szlacheckich trafiali do przytułków w miastach Europy zachodniej . W wypadku Cypriana Norwida tragiczny los był jednak następstwem świadomego wyboru i konsekwencją obranej drogi artystycznej , kreującej - kosztem łatwej kariery - intelektualną formą poezji , której współcześni poecie odbiorcy nie byli w stanie pojąć .
Poezja ta wyrastała z kręgu kultury romantyzmu i mimo faktu , że Norwid poszedł inną drogą niż jego rówieśnicy - krajowi romantycy - to z epoki tej przejął przekonanie , że poezja służy przekazywaniu najistotniejszych prawd i kształtowaniu postaw życiowych .
Podobnie też , jak wielcy romantycy , nadał znanym i ważnym słowom , takim jak : piękno , sztuka , praca , poezja , nowe znaczenia w kontekście własnych teorii , co po dzień dzisiejszy prowadzi do nieporozumień .
Klucz do liryki Norwida stanowi bowiem zrozumienie jego teorii , piękno miało być odbiciem miłości , łączonej w kręgu filozofii chrześcijańskiej z Bogiem i tkwić jako element boski w każdym człowieku . Ujawnianie i doskonalenie tego elementu uznawał poeta za najważniejsze zadanie życiowe i nazwał … pracą .
Praca w rozumieniu Norwida niewiele zatem miała wspólnego z dzisiejszym jej pojmowaniem . Mógł być nią wprawdzie , traktowany jako sposób samodoskonalenia , trud oracza , ale mogła być równie dobrze medytacja . Najwyższą formę pracy , która pozwalała doskonalić nie tylko własną osobowość , ale również wpływać na duchowy rozwój doskonalenia tego co boskie w człowieku , a więc sposobem realizacji najistotniejszego chrześcijańskiego imperatywu - dążenia do zbawienia , co w „Promethidionie” Norwid formułował następująco :
„Bo nie jest światło , by pod korcem stało
Ani sól ziemi do przypraw kuchennych ,
Bo piękno na to jest , by zachwycało
Do pracy - praca , by się zmartwychwstało .”
Ta w gruncie rzeczy ściśle religijna koncepcja mogłaby stanowić dzisiaj zaledwie ciekawostkę na równi z wieloma innymi podobnymi koncepcjami , które pojawiły się w dziewiętnastym wieku , gdyby nie przerodziła się w niezwykle interesującą praktykę literacką , przerastającą własną epokę .
Dążąc do uaktywnienia odbiorcy , do skłonienia go do pracy nad sobą starał się poeta stworzyć sytuację , w której poezją nie tyle byłby zapisany tekst , ile reakcja na ten tekst odbiorcy , w myśl formuły , że „… i słuchacz i widz jest artystą” . W praktyce utwory Norwida zaskakiwały stopniem wieloznaczności .
Wiersz „W Weronie „ , rozpoczynający się obrazem gwiazdy spadającej na miasto , w którym rozegrała się tragedia szekspirowskich kochanków , stawiał na przykład przed wyra¼nym dylematem :
Cyprysy mówią , że to dla Julietty ,
źe dla Romea , ta łza znad planety
Spada - i groby przecieka ;
A ludzie mówią , i mówią uczenie ,
źe to nie łzy są , ale że kamienie ,
I - że nikt na nie czeka !
Poeta ani jednym słowem nie sugerował , która interpretacja jest jego zdaniem prawdziwa . Kiedy Adam Mickiewicz w „Romantyczności” stawiał odbiorców przed podobną kwestią , to w zakończeniu jednoznacznie określał własne stanowisko . Norwid zaś zwracał jedynie uwagę , że te same zjawiska mogą być różnie interpretowane i budował subtelną relację tradycji wielkiej literatury i empirycznej rzeczywistości , pozostawiając rozłożenie akcentów czytelnikowi .
Nawiązywanie dialogu z odbiorcą stanowiło stałą cechę lirycznej poetyki Norwida . W zakończeniu wiersza „Fortepian Szopena” sformułowanie : „…ciesz się pó¼ny wnuku!…” mogło mieć równie dobrze w kontekście zniszczenia instrumentu wyd¼więk ironiczny , co wobec związanej z cierpieniem koncepcji sztuki charakter najzupełniej dosłowny .
Aktywność odbiorcy angażowana też była w określeniu sensu obrazów w których łączyły się skomplikowane konstrukcje odległe skojarzenia kulturowe i pozornie obce sobie motywy . Współcześni Norwidowi czytelnicy nie byli jednak do takich działań przyzwyczajeni . Poeta , zdając sobie z tego sprawę , a nie chcąc zrezygnować z koncepcji , którą uznawał a słuszną , trwał w przekonaniu , że sztuka prawdziwie wielka musi rozmijać się ze współczesną , liczącą na uznanie przyszłych pokoleń . W wierszu „Coś ty Atenom zrobił , Sokratesie” stwierdzał o Mickiewiczu :
„Każdego z takich jak Ty świat nie może
Od razu przyjąć na spokojne łoże ,
I nie przyjmował nigdy , jak wiek wiekiem .”
Odsuwał się jednocześnie coraz dalej od swoich odbiorców , stosując świadome przemilczanie , naruszając porządek składniowy , posługując się graficznymi wyodrębnieniami partii tekstu i sobie tylko właściwą interpunkcję . Był jednak wciąż przekonany , że „syn - minie pismo , lecz ty spomnisz wnuku” ( „Klaskaniem mając obrzękłe prawice” ) , bo za naprawdę ważne uznawał to , co ponadczasowe .
Oryginalne rozwiązanie poetyckie i śmiałe koncepcje filozoficzne nie wsunęły jednak z liryki Norwida prostego wyrazu uczuć intymnych . Wiersz „Daj mi wstążkę błękitną” niezwykle subtelnie przedstawiał gorycz odtrącenia , zaś „Moja piosenka II” z bolesną sugestywnością obrazowała przypływ tęsknoty emigranta .
Jednocześnie norwidowska koncepcja sztuki , nakazująca poszukiwanie piękna w każdym wartościowym moralnie działaniu prowadziła do swoistego pragmatyzmu , zachowującego sens w kontekście innych czasów i założeń światopoglądowych . Zanotowane w „Promethidionie” spostrzeżenie :
Niejeden szlachcic widział Apolina
I Skopaswą Milejską Wenerę ,
A wyprowadzić nie umie komina ,
W ogrodzie krzywo zakreśla kwaterę
- nie straciło publicystycznej wręcz aktualności , podobnie jak mogące stanowić tezę do współczesnej dyskusji stwierdzenie z wiersza „Bohater” :
„Heroizm będzie trwał dopóki praca”



3007Czytań
Student

Analiza finansowa i           strategiczna
Bankowość
Ekonometria
Ekonomia - definicje
Filozofia
Finanse
Handel Zagraniczny
Historia gospodarcza
Historia myśli
          ekonomicznej

Integracja europejska
Logistyka
Makroekonomia
Marketing
Mikroekonomia
Ochrona środowiska
Podatki
Polityka
Prawo
Psychologia
Rachununkowość
Rynek kapitałowy
Socjologia
Statystyka
Stosunki
          międzynarodowe

Ubezpieczenia i ryzyko
Zarządzanie
Strona Główna · Prace · Dodaj Prace
Copyright © opracowania.info 2006
Wszystkie materialy zawarte na tej stronie sa wlasnoscią ich autora, nie ponosze odpowiedzialnosci za tresci zawarte w nich.
6208164 Unikalnych wizyt
Powered by Php-Fusion 2003-2005 and opracowania
Opracowania1 Opracowania2 Opracowania3 Opracowania4 Opracowania5 Opracowania6 Opracowania7 Opracowania8 Opracowania9 Opracowania10 Opracowania11 Opracowania12 Opracowania13 Opracowania14 Opracowania15 Opracowania16 Opracowania17 Opracowania18 Opracowania19 Opracowania20 Opracowania21 Opracowania22 Opracowania23 Opracowania24 Opracowania25 Opracowania26 Opracowania27 Opracowania28 Opracowania29 Opracowania30 Opracowania31 Opracowania32 Opracowania33 Opracowania34 Opracowania35 Opracowania36 Opracowania37 Opracowania38 Opracowania39