| "Pan Tadeusz" - czy to epos? Zajmij stanowisko, odwołując się do treści i formy. |
|
Admin dnia grudnia 08 2006 14:12:12
|
"Pan Tadeusz" - czy to epos? Zajmij stanowisko, odwołując się do treści i formy.
"Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza to bez wątpienia epos, ponieważ:
* Epos (epopeja) to wielki, rozbudowany utwór wierszowany, tu trzynastozgłoskowcem, który przedstawia dzieje bohaterów na tle wydarzeń historycznych, przełomowych dla danej społeczności. W "Panu Tadeuszu" tym wydarzeniem jest przemarsz wojsk Napoleona przez Europę, postacie to Soplicowie, Horeszkowie i cała społeczność litewskiej prowincji,
* posiada inwokację - "Litwo, ojczyzno moja", w której poeta powraca do odległej ojczyzny i Matki Boskiej, prosząc, jak to w inwokacji być powinno, o pomoc w tworzeniu dzieła,
* obecne są porównania homeryckie - w opisach przyrody, drzew, burzy czy sadu, np. "Chmury",
* autor posłużył się realizmem szczegółu
* metoda ta charakteryzuje się opisywaniem rzeczy z epicką dokładnością, tak, że na podstawie tego opisu można by odmalować fotograficznie daną rzecz. Tak opisany jest słynny serwis rodowy, strój zaręczynowy Zosi, rodzaje grzybów i drzew litewskich itd,
* akcja jest epizodyczna - występuje wiele epizodów
* opisy przyrody, spór Rejenta i Asesora o psy, gra Jankiela
* które nie stanowią głównej osi wydarzeń, a spełniają w utworze ważną rolę,
* występowanie retardacji, czyli takich partii utworu, które "zatrzymują" akcję, opó¼niają następne wydarzenia, tym samym mobilizują czytelnika, pogłębiają ciekawość. Liczne opisy w "Panu Tadeuszu" spełniają tę rolę,
* narrator jest w przeważającej części trzecioosobowy, zdystansowany, przedstawia odbiorcy osoby i wydarzenia, sam zaś uczucia swoje ujawnia tylko w inwokacji. W toku narracji "Pana Tadeusza" zauważamy obecność jeszcze jednego narratora - głosu, który wyraża opinię lub poglądy ogółu, nie wszystko wie do końca, często przedstawia domysły, używa słów "podobno", "mówiono" - tak jak w przypadku opowieści o księdzu Robaku,
o występuje bohater zbiorowy, którym jest szlachta
o zróżnicowana wewnętrznie, czasem nieco idealizowana, lecz szlachta polska doby napoleońskiej - dlatego też utwór nazywany jest epopeją szlachecką.
W "Panu Tadeuszu" występują pewne odstępstwa od reguł i prawideł poetyckich:
o epicki charakter dzieła został naruszony przez fragmenty liryczne (w inwokacji i opisie wiosny 1812 roku na Litwie),
o epicki charakter dzieła został naruszony również przez fragmenty dramatyczne (zebranie w karczmie, narada szlachty w domu Maćka).
"Pan Tadeusz" łączy w sobie elementy epopei, poematu epickiego, powieści i sielanki.
|
|
