Klasa dla siebie – klasa wyodrębniona ze względu na obiektywne kryteria ekonomiczne, ale
posiadająca świadomość swego położenia klasowego i wspólnych interesów, wię¼ psychiczną łączącą
jej członków, zyskująca podmiotowość
Klasa w sobie – klasa wyodrębniona ze względu na obiektywne warunki ekonomiczne, ale nie posiadająca
świadomości.
Wg Marksa kryterium wyodrębnienia klas jest podział pracy i stosunek do środków produkcji (czyli
środków pracy i siły roboczej). Wg Marksa istnieje wielość klas, a na 2 pierwszych biegunach istnieją 2
klasy podstawowe. Istnieją klasy zbiorcze (proletariusze i kapitaliści – jest coś wspólnego w położeniu klas,
które mogą różnić się ekonomicznie), klasy jednostkowe (robotnicy wielkoprzemysłowi), klasy podstawowe i
niepodstawowe (ze względu na dominujący sposób produkcji).
Wg Ossowskiego klasy u Marksa są dychotomiczne, a przez skrzyżowanie dwóch dychotomii (właściciele i
nie właściciele oraz pracujący i niepracujący) uzyskuje się 3 klasy: właściciele niepracujący, właściciele
pracujący oraz nie posiadający własności i pracujący.
Klasa społeczna wg Lenina – klasami nazywamy wielkie grupy ludzi, różniące się między sobą: miejscem
zajmowanym w historycznie określonym systemie produkcji; stosunkiem do środków produkcji (zazwyczaj
prawnie usankcjonowanym i uregulowanym); rolą w społecznej organizacji pracy; sposobem otrzymywania
i rozmiarami tej części bogactwa społecznego, którą rozporządzają.
Wg prof. S. Kozyra-Kowalskiego klasy to zbiory jednostek, które są elementami różnych sposobów
produkcji materialnej i zajmują w tych sposobach produkcji identyczną albo zbliżoną pozycję, zwłaszcza ze
względu na własność ekonomiczną, a więc pozostają w identycznym lub zbliżonym stosunku własnościowym
do środków produkcji materialnej i do cudzej oraz własnej siły roboczej.
Elementy:
- nacisk na kryteria własnościowe
- własność odnosi się nie tylko do przedmiotów materialnych, ale też do subiektywnych warunków
produkcji, zróżnicowań siły roboczej
- klasy są wyodrębnione w 3 sferach produkcji (bezpośrednio, pośrednio, materialnie)
- w obrębie klas społecznych istnieje dwojaka lub trojaka przynależność klasowa:
* klasy hybrydy (mieszane) – członkowie spełniają kryteria przynależności więcej niż jednej klasy
(np. chłoporobotnicy)
* etnoklasy – klasy do których przynależność wyznacza przynależność klasowa i etniczna (np.
chłopi łonkowscy)
0Komentarzy ·
423Czytań
Komentarze
Brak komentarzy.
Dodaj komentarz
Zaloguj się, żeby móc dodawać komentarze.
Oceny
Dodawanie ocen dostępne tylko dla zalogowanych Użytkowników.
Proszę się zalogować lub zarejestrować, żeby móc dodawać oceny.